Przedstawiamy kolejne dwa typy marnotrawstwa, które również dotyczą Ciebie i Twojego stylu życia. Z premedytacją opisane są one jako para, ponieważ posiadają część wspólnych założeń. Ich zależność można porównać do obrazu geometrycznego kwadratu i prostokąta. Każdy kwadrat jest prostokątem, jednak nie każdy prostokąt jest kwadratem. I tak samo każdy zbędny transport jest zbędnym ruchem, natomiast zbędny ruch, nie zawsze jest zbędnym transportem.

Proste wytłumaczenie

Zbędne ruchy mogą dotyczyć zarówno człowieka, jak i maszyn. W przypadku człowieka, zwykle chodzi nie tylko o samo poruszanie się, ale także o dodatkowe czynności takie jak zamykanie i otwieranie szafek w poszukiwaniu czegoś, przestawianie pudełek, przystawienie krzesła i sięganie po przedmiot, który nie znajduje się w zasięgu ręki. Jeśli chodzi o maszyny, w zamyśle zwykle chodzi o sferę produkcyjną. Są to sekwencje ruchów oraz czynności, które nie są potrzebne do wykonania danej operacji produkcyjnej, jaka przynosi wartość. Twoją maszyną może być samochód. W takim przypadku zbędnym ruchem jest niepotrzebne podjeżdżanie i odjeżdżanie, a także krążenie w poszukiwaniu miejsca parkingowego.

Transport to przemieszczanie z miejsca na miejsce przedmiotów, materiałów, narzędzi itp. Jest to więc czynność, która nie zmienia stanu rzeczy, ponieważ nie stanowi wartości dodanej.

Zbędny ruch i transport w perspektywie przedsiębiorstwa produkcyjnego

Przedsiębiorstwa produkcyjne usilnie walczą z tymi Muda. Każdy zbędny przejazd półproduktów lub surowców wózkiem widłowym to strata czasu, energii oraz przestrzeni. Pracownik, transportujący wspomniane materiały, powinien w tym czasie wykonywać inną czynność. Oznacza to, że jest on podwójnie stratny, ponieważ nie podjął odpowiedniego działania w wyznaczonym czasie, a w dodatku musi zakończyć to, które niepotrzebnie rozpoczął, czyli odwieźć materiały w poprzednie miejsce. Pracownik zmarnował nie tylko czas, ale również ograniczył inne dostawy na drodze komunikacyjnej, niepotrzebnie naruszając przestrzeń. Na domiar tego zbędne czynności przyczyniły się do utraty energii i naraziły zasoby na uszkodzenie. Pracownik płaci za to częściowo, ponieważ trochę się zmęczył. Natomiast za całość zbędnego przedsięwzięcia płaci niezadowolony pracodawca. Dla przedsiębiorstw każdy taki incydent jest niepożądany. Stąd dążenie do redukcji, a najlepiej eliminacji strat w postaci zbędnego ruchu czy transportu, ponieważ choć portfel szefa nie poczuje jednego małego niedopatrzenia, ból da się we znaki przy regularnych błędach taktycznych, które mogą dotyczyć nie tylko wewnętrznej organizacji firmy, ale i całego zewnętrznego systemu dostaw.

Przykład ten można przełożyć na perspektywę prowadzenia działań usługowych, biurowych, a także oczywiście codziennego życia.

Zła organizacja przestrzeni oraz obowiązków na co dzień, sprzyja zbędnym ruchom oraz zbędnemu transportowi przedmiotów.

Do Twojej dyspozycji znajduje się kilka przykładów omówionych dwóch typów Muda. Stanowią one ponownie iskrę, inspirującą do pobudzenia wewnętrznego mechanizmu analizy. Które z tych przykładów dotyczą Ciebie? Co nie zostało jeszcze tutaj zawarte?

Zbędny ruch i zbędny transport to:

• Sytuacja, w której każdorazowo przemieszczasz się między pralką, a suszarką, aby powiesić pojedynczo mokre ubrania, zamiast najpierw wyciągnąć wszystkie z pralki, włożyć do koszyka, a dopiero potem rozwieszać.
• Błądzenie po supermarkecie z koszykiem, cofanie się do wcześniejszych alejek, ponieważ jednak zapomniałeś/aś kilku produktów.
• Poranne bieganie po domu, kilkukrotne chodzenie między parterem, a piętrem, bo do pracy lub na zajęcia musisz wziąć notes, później jeszcze laptopa, a na końcu jeszcze ładowarkę i myszkę.
• Działanie uboczne podlewania kwiatków szklanką, a nie konewką.
• Przekładanie rzeczy z miejsca na miejsce.
• Efekt uboczny wielowątkowości. Choć w niektórych sytuacjach, jest ona wskazana (eliminacja strat czasu przy oczekiwaniu), czasem bycie tzw. multitasking prowadzi do dużej utraty energii i czasu poprzez ciągłe poruszanie się bądź przenoszenie przedmiotów.
• Parkowanie na 10 razy, które wymusza jednak znalezienie jeszcze innego miejsca.
• Następstwo nieodpowiednio ułożonych i nieuporządkowanych dokumentów w biurze, ubrań w szafie, naczyń w pułkach kuchennych, występujące w postaci Twojego nadmiernego schylania się, kucania, sięgania, czy podskakiwania.
• Przynoszenie i odnoszenie krzeseł do sali konferencyjnej dla większej grupy ludzi, zamiast pozostawienia na stałe optymalnej ilości.
• Zawiły obieg dokumentów.
• Poszukiwanie przez operatora narzędzi do wykonania przezbrojenia maszyny.
• Dostarczenie przez wewnętrznego logistyka komponentów na stanowisko, mimo braku zamówienia.
• Przekazanie półproduktów na inne gniazdo, mimo że miały zostać umieszczone tymczasowo w magazynie.

Jeśli widzisz jakie przykłady zbędnego ruchu oraz transportu Cię dotykają zapisz wszystkie refleksje na Kartach Pracy:

• Zbędne Ruchy
• Zbędny Transport

Karty celowo przygotowane są oddzielne. Po pierwsze dlatego, abyś miał/a więcej przestrzeni na swoje notatki, a po drugie, abyś umiał/a rozdzielać między sobą Muda. Jeśli trafiłeś/aś po raz pierwszy tutaj akurat na ten artykuł, cofnij się do wcześniejszych zapisków, poznaj wszystkie typy marnotrawstwa, dowiedz się jak im przeciwdziałać oraz uzupełniać Kartę.

Jak przeciwdziałać zbędnym ruchom i zbędnemu transportowi?

• Po raz kolejny pojawia się potrzeba budowania nowego, dobrego nawyku. Tak naprawdę najwięcej zależy od Twojego zaangażowania w tworzenie nowych przyzwyczajeń oraz standardów.
• Sporą część przypadków zbędnego ruchu oraz transportu możesz wyeliminować poprzez wcześniejsze przygotowanie się. Przykładowo zamiast rano biegać w popłochu za ubraniami, dokumentami które musisz ze sobą wziąć itp. zrób to wieczorem. Łatwo powiedzieć, trudniej wykonać, ale to sama prawda! O ile w sytuacji ubrań, może zadziałać wymówka nieprzewidywalnej pogody, o tyle dokumenty, notesy oraz laptopa naprawdę możesz spakować wcześniej. Nie dość, że ograniczasz stres, to w dodatku oszczędzasz czas – gwarantujemy, że poranne krzątanie trwa o wiele dłużej.
• Tak samo, jak w artykule o zapasach, zbędne ruchy oraz transport wyeliminuje prawidłowo zorganizowane miejsce pracy. Pojawia się ponownie metoda 5S, która pozwoli nie tylko na oczyszczenie stanowiska ze zbędnych przedmiotów, ale również na zachowanie odpowiedniej ergonomii działania. Jednym z założeń drugiego kroku – Systematyki, jest bowiem ułożenie narzędzi oraz materiałów zgodnie z pewnymi zasadami:
  • Rzeczy najczęściej używane powinieneś/powinnaś mieć w zasięgu ręki.
  • Rzeczy używane rzadko, umieść w odpowiedniej szafie, bądź półce, tam gdzie znajdują się przedmioty, z których również nie korzystasz często.
  • Rzeczy, których również używasz rzadko, ale wpisują się w jedną kategorię (np.: przybory kuchenne, akcesoria łazienkowe), umieść na dolnych lub górnych półkach, czyli w miejsca, w które nie musisz codziennie sięgać.
  • Przedmioty, które są ciężkie lepiej umieść na dole, natomiast te lżejsze, śmiało postaw na górnych półkach. Wtedy zużyjesz mniej energii w trakcie sięgania po nie.
  • Ułożone przedmioty powinny być odpowiednio opisane, tak abyś nie musiał/a przeszukiwać wszystkich pudeł w poszukiwaniu okularów przeciwsłonecznych, czy parasola.
• Próbuj optymalizować swoje działania! Wcale nie musisz chodzić na raty z mokrymi ubraniami, aby powiesić je na suszarce. Spakuj wszystko do kosza, pojemnika, czy miednicy i skróć swoją drogę. Chowanie wszystkiego do pudełek też nie jest najlepszym rozwiązaniem. Każdorazowe otwieranie i zamykanie ich to przecież też zbędny ruch. Wspomniane pojemniki powinny być przeznaczone na drobiazgi, akcesoria, małe przedmioty, bądź rzadko używane rzeczy.
• Planuj. Na przykład wykorzystując do tego tablicę lustrzaną z podświetlanym harmonogramem lub szklaną nadstawkę na biurko. Zapisując wszystkie swoje obowiązki oraz zadania do wykonania, tworzy się przed Tobą mapa. Wiesz jak zorganizować się w czasie i przestrzeni. Często okazuje się bowiem, że wyjście do apteki, punktu ksero i do sklepu możesz załatwić za jednym zamachem, a nie każdorazowo wybierać się do poszczególnych lokalizacji.

Środków zaradczych można wymieniać jeszcze wiele. Bardzo możliwe, że w trakcie czytania, uświadomiłeś/aś sobie o jeszcze innych, lepszych sposobach zapobiegania. Spróbuj je spisać, a następnie wdrożyć w życie. Jeśli masz ciekawy pomysł podziel się nim z nami! A tymczasem życzymy Ci powodzenia w kolejnych podbojach w ramach cyklu AkcJA EliminacJA.

---

Obraz 2 wykorzystuje zdjęcie www.freepik.com Designed by senivpetro